- SELLA Equestris
- SELLA Equestrisprimum memoratur l. 47. Cod. Thieod. de Cursu publ. nec ante tempora Valentiniani Impetatoris eius fere mentio, ut et stapedum, de quibus aliquid diximus supra, in voce Scala. A sagmate differt, quod hoc propriê avimalibus onera baiulantibus imponitur, Sella vero equorum est vel aliorum animalium, quibus homo vehitur, Vegetius Rei Veterin. l. 2. c. 59. Unde Sellaris equus, Graece ἵππος φορεὺς, item κέλης, simpliciter equs nominatur in Vita B. Hilarii, et Sagmario contradistinguitur, quem Graeci καβάλλην dixere, Salmasius ad Lamprid. in Heliogabalo. c. 4. Quamvis hoc discrimen non semper observetur. Graece ἐφίππιον; quâ voce prius indigitata esse stragula equorum, quibus tum usi, discimus ex Xenophonte de re equestri, ubi monet, ut qui equo, sive nudus ille sit, sive ephippiô stratus, insederit, rectus semper stet, non vero sedeat, veluti in sella, ὥσπερ ἐπὶ τȏυ δίφρου ἕδρᾳ. Cuissmodi stragula quadrangula fuisse, docet statua Antonini in Capitolio, qualibus hodieque famuli equos aquatum ducturi insidere solent. Postquam itaque sellae inventae, ut in coeteris, itâ hîc mox crescere luxus coepit, unde occasio data Leoni Imp. in l. un. Cod. Nulli lic. l. 11. interdicendi, ne quis in equestribus sellis margaritas insereret etc. Utut autem sellis equorum caruetint Veteres, in curribus tamen Heroicis sedilia fuisse exemptilia seu sellas, docet Q. Smyrnaeus l. 4. v. 505.Αἶψα δ᾿ ἄρ εἰς χῶρον ξύνι???αν βεβαῶτ᾿ ἐνὶ δίφροιςΧῶρον ἀν᾿ αἰματοέντ᾿ ἐπὶ νύςςης δ᾿ ἔςταν ἔκαςτοι.Ubi φόριον pro χῶρον reponit Barthius. Idem enim postea v. 549.---- ---- καὶ πάντες ἀναΐξαντες ἐφ᾿ ἵππων.Ε῞ζονθ᾿equos pro curribus dicens; his enim, non illis insedisse bellatores eos, ex serie orationis pater. Sed et τῆς τȏυ δίφρου ἕδρας, Sellae curulis, meminit Xenophon d. l. Vide Casp. Barthium Animadv. ad Stat. Theb. l. 6. v. 425. etc. Hinc Equestrem Sellam gestandi ritus, ignominiae causâ, in ministris Principum, gravioris alicuius criminis reis, antequam suppliciô afficerentur, a Francis Suevisque adhibitus, medio aevo, memoratr Gunthero Ligurini l. 5.Quippe vetus mos est, ubi si quis Rege remotô,Sanguine vel flammâ, vel seditionis apertaeTurbine, seu crebris regnum vexare rapinisAudeat, ante gravem quam fusô sanguine poenamExcipiat, si liber erit, de more vetustoImpositum scapulis ad contigui ComitatusCogatur per rura canem confinia ferre,Sin alius, sellam. —Nempe, uti Nobilis, qui huiusmodi scelere aliquô capur obstrinxerat, canem, sic ignobilis sellam, de Comitatu in Comitatum gestare cogebatur. Quae ignominia, procedente aevô, ad maiorem infamiae notam, ad Viros quoque Nobiles et Magnates etiamsi capite non plecterentur, transiit. Hinc legitur apud Thom, Walsinghamum, Wilhelmum Belismensem Comitem rebellem, a Roberto Normanniae Duce, intra munitionem conclusum esse, donec eius clementiam expeteret, et nudis vestigiis equestrem sellam --- humeris ferret. p. 430. Instituti ratio forte, ut hôc pactô omnimodam subiectionem testaretur reus, qui tamquam equus aut iumentum factus iugum se subire, et ad perpetuam servitutis conditionem deductum sese, ultro confitebatur. Certê ii quibus haec poena imponebatur, Dominorum, quos criminibus suis offenderant, non pedibus modo advolvebantur, quô clacarentur ab iis et veluti protererentur, sed et ut obequitarentur (si ita loqui fas) equi in modum, uti ex Chronico vernaculo Normanniae de Hugone Conrite Cabillon. docet Car. du Frsne, qui plura egregia de hoc ritu congessit, in Glossar. Eodem pertinent, quae de Valeriano Imperatore et Baiazethe victis ac in potestatem redactis alibi, ut et quae supra de Calcandi hostes ritu diximus. Vide quoque voce Harmiscara.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.